Tham vấn y khoa: Bác sĩ Đặng Thị Thu Thủy
Chăm sóc trẻ sinh non luôn là hành trình đầy lo lắng và trăn trở với các bậc cha mẹ, đặc biệt trong việc lựa chọn nguồn sữa phù hợp. Sữa mẹ được coi là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho sự phát triển của trẻ, nhưng không phải lúc nào mẹ cũng có đủ sữa để cho con bú. Vậy trong trường hợp này, có nên cho trẻ sinh non uống sữa công thức để bổ sung dinh dưỡng hay không? Hãy cùng tìm hiểu câu trả lời trong bài viết dưới đây nhé.
Có nên cho trẻ sinh non uống sữa công thức?
Mẹ CÓ THỂ cho trẻ sinh non uống sữa công thức nhưng chỉ nên áp dụng trong những trường hợp bất khả kháng bởi sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng tốt nhất trong giai đoạn này.
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Viện Dinh dưỡng Quốc gia, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ sinh non, nhờ chứa nhiều kháng thể và dưỡng chất dễ hấp thu, từ đó giúp tăng cường miễn dịch và giảm nguy cơ viêm ruột hoại tử.
Tuy nhiên, trong trường hợp mẹ chưa đủ sữa hoặc bé cần bổ sung thêm năng lượng và dưỡng chất để bắt kịp tốc độ phát triển, bác sĩ có thể chỉ định dùng thêm sữa công thức dành riêng cho trẻ sinh non. Các loại sữa này được thiết kế với hàm lượng đạm, năng lượng, vitamin và khoáng chất cao hơn sữa thông thường nhằm hỗ trợ bé tăng cân và phát triển xương, não bộ.
Dù vậy, chuyên gia dinh dưỡng luôn nhấn mạnh rằng việc dùng sữa công thức chỉ nên thực hiện khi thật sự cần thiết và phải có sự hướng dẫn từ bác sĩ, bởi sữa mẹ vẫn luôn là lựa chọn tối ưu và an toàn nhất cho trẻ sinh non.
>>> Đọc thêm: So sánh sữa mẹ và sữa công thức
Khi nào nên cho trẻ sinh non dùng sữa công thức?
Đối với trẻ sinh non, sữa mẹ luôn là lựa chọn ưu tiên vì mang lại nhiều lợi ích vượt trội cho sức khỏe và sự phát triển của bé. Tuy nhiên, cha mẹ có thể cân nhắc sử dụng các dòng sữa công thức trong một số trường hợp sau:
- Mẹ không đủ sữa: Khi lượng sữa mẹ ít, không đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng của bé, sữa công thức chuyên biệt sẽ giúp bổ sung năng lượng và dưỡng chất cần thiết.
- Bé chưa thể bú trực tiếp: Nhiều trẻ sinh non có phản xạ bú, nuốt chưa hoàn thiện, khó bú mẹ, nên sữa công thức có thể được sử dụng như giải pháp thay thế hoặc hỗ trợ tạm thời.
- Bé cần cải thiện cân nặng và phát triển: Một số trẻ sinh non chậm tăng cân, cần nguồn dinh dưỡng đậm đặc hơn; khi đó, bác sĩ có thể chỉ định bổ sung thêm sữa công thức để bắt kịp tốc độ tăng trưởng.
- Có hướng dẫn từ bác sĩ: Việc cho trẻ sinh non dùng sữa công thức cần được bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng nhi khoa chỉ định để đảm bảo an toàn và phù hợp với tình trạng sức khỏe của bé.
Lưu ý khi chọn sữa công thức cho trẻ sinh non
Để đảm bảo an toàn và giúp bé sinh non phát triển tốt, cha mẹ cần lưu ý một số điểm quan trọng khi lựa chọn và sử dụng sữa công thức:
- Chọn đúng loại sữa chuyên biệt: Trẻ sinh non cần sữa công thức được thiết kế riêng (preterm formula), giàu năng lượng, đạm, canxi, phốt pho và vi chất để hỗ trợ phát triển xương, não bộ và bắt kịp đà tăng trưởng.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Không nên tự ý đổi hoặc chọn sữa. Việc dùng loại nào, liều lượng bao nhiêu cần có sự chỉ định từ bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng nhi khoa, phù hợp với tình trạng sức khỏe của bé.
- Ưu tiên sản phẩm uy tín: Nên chọn sữa của các thương hiệu được kiểm định an toàn, rõ nguồn gốc xuất xứ, tránh hàng trôi nổi hoặc không rõ nhãn mác.
- Theo dõi phản ứng của bé: Khi bắt đầu dùng sữa công thức, cha mẹ cần quan sát cân nặng, khả năng tiêu hóa (nôn trớ, táo bón, tiêu chảy) và tình trạng sức khỏe tổng thể để kịp thời điều chỉnh.
- Kết hợp với sữa mẹ nếu có thể: Sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng tốt nhất. Việc bổ sung sữa công thức nên đi kèm với bú mẹ để đảm bảo khả năng miễn dịch và chế độ dinh dưỡng toàn diện cho trẻ.
Trẻ sinh non nên uống sữa công thức nào?
Với trẻ sinh non, nhu cầu dinh dưỡng thường cao hơn so với trẻ đủ tháng, bởi bé cần bắt kịp tốc độ tăng trưởng trong khi hệ tiêu hóa và khả năng hấp thu còn non nớt. Do đó, khi phải bổ sung sữa công thức bên cạnh sữa mẹ, cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến thành phần dinh dưỡng trong sản phẩm.
- Có hàm lượng năng lượng và protein cao hơn sữa thông thường. Protein là dưỡng chất thiết yếu cho sự phát triển của tế bào và cơ bắp, trong khi năng lượng giúp bé tăng cân ổn định.
- Các khoáng chất như canxi và phốt pho cũng cực kỳ quan trọng để hỗ trợ quá trình khoáng hóa xương, giảm nguy cơ loãng xương hoặc chậm phát triển chiều cao sau này.
- Các vi chất dinh dưỡng như sắt, kẽm, vitamin D, vitamin A và vitamin nhóm B đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường miễn dịch, hỗ trợ hình thành máu và phát triển trí não. Một số loại sữa công thức còn bổ sung DHA, ARA và nucleotides, giúp hỗ trợ phát triển thị giác và chức năng thần kinh, đồng thời củng cố hệ miễn dịch còn yếu của trẻ sinh non.
Ngoài ra, dù thành phần sữa công thức có đa dạng đến đâu, sữa mẹ vẫn luôn tốt nhất. Sữa công thức chỉ nên được xem như giải pháp bổ sung khi mẹ không đủ sữa hoặc khi có chỉ định từ bác sĩ. Do đó, việc lựa chọn sữa công thức cho trẻ sinh non cần có sự tư vấn chuyên môn, dựa trên tình trạng sức khỏe và nhu cầu dinh dưỡng riêng của từng bé.
Hiểu rõ những yêu cầu dinh dưỡng khắt khe trên, việc lựa chọn một sản phẩm giàu năng lượng, vừa êm diụ với hệ tiêu hóa non nớt của trẻ sinh non là ưu tiên hàng đầu. Ba mẹ có thể tham khảo sữa dê Kabrita, kế thừa đặc tính dịu mát từ dê, với nguồn đạm quý A2 và các dưỡng chất thiết yếu như Oligosaccharides, Nucleotide, chất xơ GOS, Beta-palmitate, DHA & ARA. Bên cạnh đó, sữa dê Kabrita còn bổ sung 22 loại vitamin và khoáng chất thiết yếu, mang đến nguồn dinh dưỡng đầy đủ, tạo nền tảng cho bé sinh non phát triển tốt về thể chất và trí não.
Với sữa dê Kabrita, mẹ an tâm hơn khi hệ tiêu hóa của con được bảo vệ và nâng niu bởi nguồn dinh dưỡng mát lành từ thiên nhiên. Mẹ có thể tìm mua sản phẩm tại website https://www.kabrita.vn/collections/sua-kabrita hoặc Tổng đài 1900 3454 hoặc trên các trang thương mại điện tử Shopee |
Bác sĩ Thủy giải đáp
Sữa công thức có thể thay thế hoàn toàn sữa mẹ cho bé sinh non không?
Sữa công thức KHÔNG THỂ THAY THẾ hoàn toàn sữa mẹ, đặc biệt là với trẻ sinh non. Trên thực tế, sữa mẹ vẫn luôn được xem là nguồn dinh dưỡng tối ưu cho trẻ sinh non nhờ chứa kháng thể và dưỡng chất dễ hấp thu, giúp tăng cường miễn dịch và bảo vệ bé khỏi nhiều bệnh lý nguy hiểm. Sữa công thức chỉ nên được sử dụng khi mẹ không đủ sữa hoặc không thể cho con bú vì lý do sức khỏe, và trong trường hợp này cần chọn loại sữa chuyên biệt cho trẻ sinh non theo hướng dẫn của bác sĩ.
Trẻ sinh non uống sữa công thức có bị dị ứng hay táo bón không?
Một số trẻ sinh non CÓ THỂ gặp tình trạng dị ứng hoặc táo bón khi dùng sữa công thức. Nguyên nhân là do hệ tiêu hóa của bé còn non nớt, chưa thích nghi tốt với thành phần đạm và khoáng chất trong sữa. Tuy nhiên, không phải bé nào cũng gặp vấn đề này. Nếu trẻ có biểu hiện như nổi mẩn đỏ, nôn ói, đầy bụng, tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài, cha mẹ nên đưa bé đi khám để được bác sĩ tư vấn loại sữa công thức phù hợp hơn, chẳng hạn sữa thủy phân hoặc sữa công thức đặc biệt dễ hấp thu.
>>> Mẹ có thể quan tâm: Dấu hiệu trẻ không hợp sữa công thức
Có nên cho trẻ sinh non uống kết hợp sữa mẹ và sữa công thức không?
Có, trẻ sinh non hoàn toàn có thể bú kết hợp sữa mẹ và sữa công thức, miễn là lựa chọn loại sữa phù hợp và tuân theo hướng dẫn của bác sĩ. Sữa mẹ chứa nhiều kháng thể và dưỡng chất tự nhiên, trong khi sữa công thức giúp bổ sung năng lượng và vi chất cần thiết khi nguồn sữa mẹ chưa đủ. Kết hợp hai loại sữa này sẽ vừa hỗ trợ sự phát triển toàn diện của bé vừa giảm áp lực cho mẹ.
Tạm kết
Tóm lại, có nên cho trẻ sinh non uống sữa công thức hay không phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của bé và nguồn sữa mẹ. Sữa mẹ luôn là lựa chọn tốt nhất, nhưng trong trường hợp mẹ không đủ sữa hoặc bé cần bổ sung dinh dưỡng đặc biệt, mẹ có thể thay bằng sữa công thức. Ngoài ra, cha mẹ cũng nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định để đảm bảo bé sinh non được nuôi dưỡng đầy đủ và phát triển khỏe mạnh.
Nguồn tham khảo
Để đảm bảo tính xác thực, các tác giả của Kabrita Việt Nam bắt buộc phải sử dụng nguồn dữ liệu gốc cho bài viết của mình. Các nguồn này bao gồm báo cáo chuyên đề, dữ liệu chính phủ, nghiên cứu gốc và phỏng vấn trực tiếp với các chuyên gia y tế, dinh dưỡng. Chúng tôi cũng tham khảo các công trình nghiên cứu liên quan từ những nhà xuất bản uy tín. Bạn có thể xem toàn bộ tiêu chuẩn về sản xuất nội dung chính xác và khách quan trong Chính sách biên tập của chúng tôi.
1. World Health Organization. (2017). Nutrient-enriched formula versus standard formula for preterm infants following hospital discharge.
2. Moreira-Monteagudo, M., Leirós-Rodríguez, R., & Marqués-Sánchez, P. (2022). Effects of Formula Milk Feeding in Premature Infants: A Systematic Review. Children (Basel), 9(2), 150.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8870637/
3. American Academy of Pediatrics. Your Premature Baby's Nutrition Needs: What to Know About Breast Milk Fortifiers and Preterm Formulas (2024). Healthy Children
