Tham vấn y khoa: Bác sĩ Đặng Thị Thu Thủy
Những em bé sinh non, thiếu tháng thường có hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện, cân nặng thấp, dễ gặp khó khăn trong việc hấp thu dinh dưỡng. Vì vậy, việc lựa chọn sữa dành cho trẻ sinh non phù hợp trở thành yếu tố quan trọng giúp bé bắt kịp đà tăng trưởng, phát triển trí não và miễn dịch. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu lý do tại sao trẻ sinh non cần sữa chuyên biệt, gợi ý 10 loại sữa công thức dành cho trẻ sinh non đang được nhiều phụ huynh tin tưởng, đồng thời phân tích chi tiết tiêu chí chọn sữa và những lưu ý quan trọng khi sử dụng.
Tại sao trẻ sinh non cần sữa chuyên biệt?
(*) Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị ưu tiên sữa mẹ cho trẻ sinh non, nhưng khi sữa mẹ không đủ hoặc có các vấn đề sức khỏe của mẹ lẫn bé, sữa công thức chuyên biệt cho trẻ sinh non có thể được sử dụng để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng đặc biệt cao hơn do hệ tiêu hóa của trẻ sinh non còn non yếu.
Trẻ sinh non thường phải đối mặt với nhiều thách thức về sức khỏe và dinh dưỡng ngay từ những ngày đầu đời. Do chưa có đủ thời gian phát triển trong bụng mẹ, các bé dễ gặp tình trạng thiếu hụt năng lượng, cân nặng thấp, hệ miễn dịch và hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện. Chính vì vậy, ngoài việc bú sữa mẹ, nhiều trường hợp cần sử dụng thêm sữa công thức dành cho trẻ sinh non để đáp ứng nhu cầu phát triển vượt trội.
- Nhu cầu dinh dưỡng cao hơn: Trẻ sinh non cần lượng protein, năng lượng, vitamin và khoáng chất nhiều hơn so với trẻ đủ tháng. Đây là yếu tố giúp bé bù đắp sự chậm phát triển trong giai đoạn đầu. Các loại sữa dành cho bé sinh non nhẹ cân thường có công thức đậm đặc, giàu calo để hỗ trợ tăng cân nhanh chóng và ổn định.
- Hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện: Bé sinh non thường gặp khó khăn trong hấp thu và tiêu hóa dưỡng chất. Vì vậy, sữa công thức chuyên biệt thường được bổ sung đạm thủy phân một phần, chất béo MCT dễ hấp thu, giúp bé nhận đủ dinh dưỡng mà không gây áp lực lên hệ tiêu hóa non nớt.
- Hệ miễn dịch yếu ớt: Trẻ sinh non rất dễ mắc các bệnh nhiễm trùng. Các dòng sữa dành cho trẻ thiếu tháng thường giàu Nucleotides, Prebiotics, chất xơ FOS và FOS và đôi khi có Lactoferrin, giúp bé tăng cường hàng rào miễn dịch, giảm nguy cơ mắc bệnh.
- Não bộ và giác quan chưa đủ phát triển: DHA, ARA, Choline, Taurine… là những dưỡng chất quan trọng cho sự hình thành và phát triển của não bộ, hệ thần kinh và thị giác. Do sinh non, bé chưa tích lũy đủ từ mẹ, vì vậy sữa tăng cân cho trẻ sinh non cũng đồng thời bổ sung các dưỡng chất này để hỗ trợ bé phát triển toàn diện.
- Mất cân bằng nước: Trẻ sinh non dễ rơi vào tình trạng mất cân bằng nước hoặc thiếu năng lượng vì phải dùng nhiều sức để thở và duy trì sự sống. Sữa công thức đặc biệt cho trẻ sinh non giúp ổn định mức năng lượng cần thiết, đảm bảo bé phát triển bền vững.
10 loại sữa dành cho trẻ sinh non, thiếu tháng
Dưới đây là danh sách những dòng sữa dành cho bé sinh non nhẹ cân đang được nhiều mẹ lựa chọn:
Sữa dê Kabrita
Sữa dê Kabrita được nghiên cứu và phát triển dựa trên đặc tính dễ tiêu hóa của đạm sữa dê. Công thức chứa OPO tự nhiên, chất béo MCT dễ hấp thu cùng hệ chất xơ GOS/FOS tỷ lệ 9:1, giúp nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột và giảm táo bón hiệu quả. Ngoài ra, sản phẩm còn bổ sung DHA và AA từ tảo, kết hợp với HMO 2’FL và lợi khuẩn BB-12, hỗ trợ phát triển não bộ, thị giác và miễn dịch. Nhờ vậy, Kabrita là dòng sữa dành cho trẻ sinh non nhẹ cân rất phù hợp với những bé có hệ tiêu hóa nhạy cảm, giúp con hấp thu dinh dưỡng trọn vẹn và tăng cân ổn định.
Sữa Meiji số 0
Meiji số 0 là sản phẩm sữa công thức nổi tiếng của Nhật Bản, được sản xuất với công thức gần giống sữa mẹ để trẻ dễ dàng hấp thu. Thành phần sữa nổi bật với DHA, ARA, Taurine và Choline hỗ trợ phát triển não bộ và thị giác. Ngoài ra, sữa còn bổ sung Nucleotides, Lactoferrin và vitamin C, D, E giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ trẻ khỏi các tác nhân gây bệnh. Chất xơ GOS trong sữa giúp nuôi dưỡng lợi khuẩn đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa tốt và hạn chế táo bón. Với hương vị thanh nhạt, gần giống sữa mẹ, Meiji số 0 phù hợp cho trẻ từ 0-12 tháng, đặc biệt là những bé sinh non, nhẹ cân hoặc cần nguồn sữa để phát triển tự nhiên, tăng cân đều đặn.
Sữa Morinaga E-Akachan
Morinaga E-Akachan là sản phẩm đến từ Nhật Bản, được thiết kế đặc biệt cho trẻ sinh non và nhẹ cân. Công thức nổi bật với Lactoferrin, giúp tăng cường miễn dịch, bảo vệ bé khỏi vi khuẩn gây hại. Ngoài ra, sản phẩm bổ sung DHA, Taurine và Nucleotides giúp phát triển trí não và thị giác, đồng thời tăng khả năng hấp thụ sắt, hạn chế thiếu máu. Nhờ hệ chất xơ tự nhiên và thành phần cân đối, Morinaga E-Akachan phù hợp với những bé có hệ tiêu hóa yếu, giúp bé tăng cân đều và phát triển khỏe mạnh. Đây là một trong những lựa chọn được nhắc đến nhiều khi phụ huynh tìm kiếm sữa dành cho trẻ sinh non thiếu tháng.
Sữa Enfalac Premature
Enfalac Premature của hãng Mead Johnson (Mỹ) được nghiên cứu riêng cho trẻ sinh non hoặc có cân nặng thấp hơn 1,8kg. Công thức giàu năng lượng với hàm lượng calo và protein cao hơn so với sữa công thức thông thường, giúp bù đắp nhanh chóng sự thiếu hụt dinh dưỡng. Sản phẩm còn bổ sung DHA, Choline và ARA, hỗ trợ phát triển trí não và thị giác trong giai đoạn đầu đời. Hệ dưỡng chất cân bằng cùng các vitamin nhóm B, vitamin D và khoáng chất như sắt, canxi giúp bé phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn trí tuệ. Đây là dòng sữa tăng cân cho trẻ sinh non được khuyên dùng trong bệnh viện và các trung tâm chăm sóc sơ sinh.
Sữa Similac NeoSure
Similac NeoSure là dòng sữa nổi bật của Abbott (Mỹ), được thiết kế cho trẻ sinh non đã xuất viện nhưng vẫn cần bổ sung dinh dưỡng chuyên biệt. Với hệ dưỡng chất OptiGRO gồm DHA, Lutein và Vitamin E tự nhiên, sản phẩm hỗ trợ não bộ, mắt và hệ miễn dịch phát triển tối ưu. Hàm lượng protein, calo và khoáng chất được tăng cường giúp bé sinh non nhanh chóng bắt kịp đà tăng trưởng so với trẻ đủ tháng. Đặc biệt, công thức chứa Prebiotic, HMO hỗ trợ đường ruột khỏe mạnh và giảm táo bón. Đây là lựa chọn phổ biến trong nhóm sữa công thức dành cho trẻ sinh non nhẹ cân.
Sữa Similac Special Care 24K
Similac Special Care 24K được sản xuất dành riêng cho trẻ sinh non cực nhẹ cân (dưới 1,8kg), thường sử dụng trong bệnh viện. Công thức sữa có năng lượng đậm đặc hơn (24 kcal/30ml) giúp cung cấp đủ calo và protein cho bé trong thể tích sữa nhỏ. Sản phẩm còn bổ sung nhiều khoáng chất thiết yếu như canxi, phốt pho và sắt để hỗ trợ phát triển xương chắc khỏe, ngăn ngừa thiếu máu. Nhờ hàm lượng dưỡng chất cao, Similac Special Care 24K giúp trẻ sinh non bắt kịp tốc độ tăng trưởng và phát triển trong giai đoạn đầu quan trọng. Đây là lựa chọn lý tưởng cho những bé cần sữa dành cho trẻ sinh non nhẹ cân khó hấp thu.
Sữa Friso Gold Pro 1
Friso Gold Pro 1 là sản phẩm của FrieslandCampina (Hà Lan), phù hợp cho trẻ sơ sinh từ 0-6 tháng tuổi, bao gồm cả trẻ sinh non cần dinh dưỡng cân đối. Sữa nổi bật với công nghệ LockNutri giúp bảo toàn đạm sữa tự nhiên, dễ tiêu hóa và hấp thu. Hệ chất xơ GOS kết hợp với Prebiotic HMO 2’FL giúp nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh, giảm nguy cơ táo bón. Ngoài ra, sản phẩm chứa DHA, ARA và Nucleotides hỗ trợ phát triển não bộ, miễn dịch và tăng cân đều đặn. Đây là lựa chọn được nhiều phụ huynh tin tưởng khi tìm kiếm sữa dành cho bé sinh non sơ sinh.
Sữa Nan Supreme Pro 1
Nan Supreme Pro 1 là sản phẩm cao cấp của Nestlé (Thụy Sĩ), được nhiều phụ huynh tin dùng cho trẻ sơ sinh từ 0-12 tháng tuổi. Điểm nổi bật của sữa là công thức chứa HMO 2’FL và chất xơ FOS/GOS hỗ trợ hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh, giúp tiêu hóa dễ dàng và hạn chế tình trạng táo bón. Sản phẩm bổ sung DHA, ARA cùng các vitamin và khoáng chất thiết yếu giúp phát triển trí não, thị giác và tăng cường hệ miễn dịch. Đạm sữa thủy phân một phần trong công thức còn giúp giảm nguy cơ dị ứng, phù hợp với những bé có cơ địa dị ứng với đạm bò. Đây là dòng sữa lý tưởng cho trẻ sinh non đã ổn định sức khỏe, cần hỗ trợ tăng cân và phát triển toàn diện.
Sữa Aptamil Profutura 1
Aptamil Profutura 1 là sản phẩm đến từ thương hiệu Danone Nutricia (Anh), được nghiên cứu theo tiêu chuẩn châu Âu nghiêm ngặt. Công thức chứa 3’-GL – một loại HMO tự nhiên cùng hệ chất xơ GOS/FOS giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ miễn dịch và tiêu hóa khỏe mạnh. Ngoài ra, sản phẩm giàu DHA, ARA, Choline và Nucleotides giúp hoàn thiện não bộ, thị lực và khả năng nhận thức ở trẻ sơ sinh. Tỷ lệ dinh dưỡng trong Aptamil Profutura 1 được cân đối sát với sữa mẹ, giúp bé dễ hấp thu và tăng cân đều. Đây là dòng sữa phù hợp với trẻ sơ sinh, đặc biệt là những bé nhẹ cân hoặc cần hệ dưỡng chất toàn diện để bắt kịp tốc độ tăng trưởng.
Sữa Nutifood GrowPLUS+
Sữa Nutifood GrowPLUS+ cho trẻ sinh non, nhẹ cân là sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt đến từ thương hiệu Nutifood - Việt Nam, được nghiên cứu bởi Viện Nghiên cứu Dinh dưỡng Nutifood Thụy Điển. Với công thức đặc chế giàu đạm whey dễ hấp thu, MCT (chất béo chuyển hóa nhanh) cùng hệ lợi khuẩn FOS/Inulin, sản phẩm hỗ trợ tiêu hóa và hấp thu tối ưu cho trẻ sinh non hoặc có hệ tiêu hóa yếu. Ngoài ra, sữa còn bổ sung DHA, Choline và Taurine giúp phát triển não bộ và thị giác vượt trội. GrowPLUS+ giúp bé tăng cân khỏe mạnh, tăng cường miễn dịch và bắt kịp đà tăng trưởng với trẻ bình thường.
Tiêu chí chọn sữa cho trẻ sinh non
Việc chọn đúng loại sữa dành cho trẻ sinh non không chỉ đơn thuần là tìm một sản phẩm bổ sung dinh dưỡng, mà còn là bước quan trọng giúp bé bắt kịp đà phát triển như trẻ đủ tháng. Bởi hệ tiêu hóa, miễn dịch và khả năng dự trữ năng lượng của bé còn rất hạn chế, sữa phải được thiết kế đặc biệt để hỗ trợ toàn diện. Dưới đây là một số tiêu chí quan trọng ba mẹ cần lưu ý:
- Tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa: Đây là yếu tố then chốt. Việc lựa chọn loại sữa cho trẻ sinh non phải có sự đồng hành của bác sĩ, dựa trên cân nặng, tuần tuổi thai, khả năng bú và tình trạng sức khỏe hiện tại của bé. Bác sĩ có thể chỉ định sữa công thức đặc biệt hoặc sữa chuyển tiếp tùy từng giai đoạn.
- Hàm lượng năng lượng và protein cao: Protein và năng lượng là nền tảng cho quá trình tăng trưởng vượt bậc của trẻ sinh non. Sữa công thức dành cho nhóm trẻ này thường chứa hàm lượng protein nhiều hơn so với sữa thường, giúp bé phát triển cơ bắp, não bộ và tăng cân đều đặn.
- Chất béo dễ hấp thu (MCT oil): Do hệ tiêu hóa còn non nớt, bé sinh non thường gặp khó khăn trong việc phân giải chất béo phức tạp. Các loại sữa có bổ sung chất béo chuỗi trung bình (MCT) sẽ dễ tiêu hóa hơn, giúp bé hấp thụ dinh dưỡng hiệu quả và duy trì năng lượng ổn định.
- Giàu vitamin và khoáng chất thiết yếu: Trẻ sinh non thường bị thiếu hụt khoáng chất do chưa kịp dự trữ trong thai kỳ. Do vậy, sữa cho bé nên giàu vitamin A, D, E, K, cùng nhóm vitamin B, canxi, sắt, kẽm, đồng… để hỗ trợ phát triển xương, miễn dịch và các chức năng cơ thể.
- Bổ sung DHA, ARA và Choline: Đây là những dưỡng chất quan trọng cho sự phát triển trí não và thị lực. Với bé sinh non, việc cung cấp đầy đủ DHA và ARA càng cần thiết để bắt kịp giai đoạn vàng cho sự phát triển thần kinh.
- Có Prebiotics và Probiotics: Hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh sẽ giúp bé tiêu hóa và hấp thu tốt hơn, đồng thời tăng cường miễn dịch. Các loại sữa có bổ sung chất xơ hòa tan (FOS, GOS) và lợi khuẩn (như Bifidobacterium, Lactobacillus) sẽ đặc biệt hữu ích cho trẻ dễ bị rối loạn tiêu hóa.
- Phù hợp với thể trạng của bé: Mỗi bé sinh non có thể trạng khác nhau: có bé nhẹ cân, có bé khó hấp thu, có bé hay nôn trớ. Vì vậy, cha mẹ cần lựa chọn sản phẩm sữa đáp ứng đúng tình trạng của con.
Lưu ý khi dùng sữa cho trẻ sinh non
Trẻ sinh non có hệ tiêu hóa và miễn dịch rất nhạy cảm, do đó việc cho bé dùng sữa công thức cần hết sức cẩn thận. Ba mẹ không chỉ cần chọn đúng loại sữa mà còn phải tuân thủ các nguyên tắc an toàn trong quá trình pha, cho bé uống và theo dõi sức khỏe. Một số lưu ý quan trọng gồm:
- Đảm bảo vệ sinh tuyệt đối: Trước khi pha sữa, ba mẹ cần rửa tay sạch sẽ, đồng thời tiệt trùng bình sữa, núm vú và các dụng cụ liên quan. Đây là bước quan trọng để hạn chế vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng ở trẻ sinh non vốn có sức đề kháng yếu.
- Pha sữa đúng cách: Tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất về tỷ lệ nước, sữa và nhiệt độ (thường 40-50°C). Pha quá đặc có thể làm hệ tiêu hóa non yếu của bé bị quá tải, gây táo bón hoặc nôn trớ. Ngược lại, pha quá loãng sẽ khiến sữa mất giá trị dinh dưỡng, bé không đủ chất để phát triển.
- Theo dõi sức khỏe và phản ứng của bé: Ba mẹ nên thường xuyên theo dõi cân nặng, chiều cao, giấc ngủ và tình trạng tiêu hóa của con. Nếu bé có các dấu hiệu bất thường như tiêu chảy, táo bón kéo dài, dị ứng da, nôn ói nhiều hoặc chậm tăng cân, cần tham khảo ý kiến bác sĩ ngay.
- Không tự ý đổi sữa liên tục: Hệ tiêu hóa của trẻ sinh non rất nhạy cảm với sự thay đổi. Nếu sữa hiện tại không phù hợp (bé tiêu hóa kém, dị ứng hoặc chậm phát triển), việc đổi sữa cần thực hiện từ từ, bằng cách pha trộn sữa mới với sữa cũ theo tỷ lệ tăng dần để bé thích nghi. Tuyệt đối không thay đổi đột ngột và luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi chuyển đổi.
- Bảo quản sữa đúng cách: Sữa bột cần được bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và môi trường ẩm thấp. Sau khi pha, sữa nên được cho bé uống trong vòng 2 giờ, không nên hâm lại hoặc để qua đêm vì dễ nhiễm khuẩn gây hại cho hệ tiêu hóa non yếu của bé.
- Sữa công thức phát triển toàn diện cho bé
- Sữa tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
- Sữa mát cho trẻ hỗ trợ tăng cân, tiêu hóa tốt
Tổng kết
Việc lựa chọn sữa dành cho trẻ sinh non không chỉ là bổ sung dinh dưỡng, mà còn là cách giúp bé bắt kịp hành trình phát triển với các bạn đồng trang lứa. Các dòng sữa công thức dành cho trẻ sinh non thiếu tháng được thiết kế riêng biệt để hỗ trợ tăng cân, tiêu hóa, phát triển não bộ và tăng cường miễn dịch. Ba mẹ có thể tham khảo những gợi ý về sữa cho trẻ sinh non như Kabrita, Meiji số 0, Enfalac Premature hay Similac NeoSure để tìm ra giải pháp tối ưu nhất. Quan trọng hơn hết, hãy lắng nghe cơ thể bé và tham khảo ý kiến bác sĩ để biết rõ trẻ sinh non nên uống sữa gì cho phù hợp nhất.
Nguồn tham khảo
Để đảm bảo tính xác thực, các tác giả của Kabrita Việt Nam bắt buộc phải sử dụng nguồn dữ liệu gốc cho bài viết của mình. Các nguồn này bao gồm báo cáo chuyên đề, dữ liệu chính phủ, nghiên cứu gốc và phỏng vấn trực tiếp với các chuyên gia y tế, dinh dưỡng. Chúng tôi cũng tham khảo các công trình nghiên cứu liên quan từ những nhà xuất bản uy tín. Bạn có thể xem toàn bộ tiêu chuẩn về sản xuất nội dung chính xác và khách quan trong Chính sách biên tập của chúng tôi.
1. World Health Organization. (2023). Feeding of very-low-birth-weight infants.
https://www.who.int/tools/elena/interventions/feeding-vlbw-infants
2. World Health Organization. (2017). Nutrient-enriched formula versus standard formula for preterm infants following hospital discharge.
