Tham vấn y khoa: Bác sĩ Đặng Thị Thu Thủy

Ăn cho hai người

Một trong những quan điểm sai lầm lớn nhất là khi mang thai bạn cần ăn cho hai người nghĩa là bạn cần ăn gấp đôi. Nếu bạn có cân nặng hợp lý trước khi mang thai và không mang thai đôi hay mang thai ba, như vậy việc tăng gấp đôi lượng thức ăn là hoàn toàn không cần thiết và chỉ làm bạn tăng cân quá mức, điều này có thể làm tăng nguy cơ các biến chứng trong thai kỳ. Mặc dù thai nhi và cơ thể của bạn đang phát triển sẽ cần bổ sung dinh dưỡng, cơ thể của bạn đã được “thiết kế" để thích nghi trong giai đoạn mang thai, điều này có nghĩa là cơ thể bạn sẽ hấp thụ nhiều chất dinh dưỡng hơn từ thức ăn của bạn. Nhờ khả năng hấp thu nhiều chất dinh dưỡng hơn, khi ở tam cá nguyệt thứ nhất, bạn không cần bổ sung thêm calories trong ngày và chỉ cần bổ sung thêm khoảng 340 calories khi ở tam cá nguyệt thứ hai và khoảng 450 calories ở tam cá nguyệt cuối (theo Viện Y học). 

Thay đổi nhu cầu dinh dưỡng

Vậy có nghĩa là bạn không cần phải thay đổi gì cả? Điều đó chưa chính xác. Khi bạn mang thai, nhu cầu dinh dưỡng sẽ thay đổi và việc ăn các thức ăn có lợi cho sức khoẻ sẽ quan trọng hơn bao giờ hết. Có một số chất dinh dưỡng đặc biệt quan trọng trong (và trước) thai kỳ, chẳng hạn như:

• Acid folic (folate): giúp giảm nguy cơ sinh non.
• Calcium: giúp tạo xương và răng của thai nhi chắc khoẻ, và giúp hệ cơ, hệ tuần hoàn và hệ thần kinh của bà mẹ hoạt động hiệu quả.
• Vitamin D: cũng giúp tạo xương và răng của thai nhi chắc khoẻ.
• Đạm: thúc đẩy sự phát triển của thai nhi (đặc biệt trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba).
• Sắt: giúp ngừa thiếu máu. 

Mặc dù một chế độ ăn đầy đủ và cân bằng bao gồm các sản phẩm từ sữa, thịt, trái cây, rau củ, ngũ cốc và các loại đậu đã cung cấp phần lớn các chất dinh dưỡng kể trên, nhưng bạn vẫn nên bổ sung thêm một loại thực phẩm chức năng dành cho phụ nữ mang thai. Những loại thực phẩm chức năng này (có thể là viên hoặc sữa công thức) đã được cải tiến để đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng cơ bản của phụ nữ mang thai và sẽ giúp bạn đảm bảo được cung cấp đủ các chất dinh dưỡng quan trọng này. 

Những thực phẩm không nên sử dụng trong giai đoạn mang thai

Có một số thực phẩm bạn không nên sử dụng trong giai đoạn mang thai, chẳng hạn như:

• Phô mai mềm và các sản phẩm từ sữa chưa được tiệt trùng: những sản phẩm này có thể vẫn còn chứa vi khuẩn listeria. Vi khuẩn này có thể gây nguy hiểm, thậm chí đe doạ tính mạng của bạn và thai nhi. Bạn không nên sử dụng vì bất cứ lý do gì. Bạn cần thường xuyên kiểm tra thành phần thực phẩm và thông báo với người phục vụ rằng bạn đang mang thai khi dùng bữa ở ngoài. 
• Thịt sống hoặc chưa chín: Thịt heo/gia cầm còn sống hoặc chưa chín có thể chưa nhiều loại vi khuẩn khác nhau có thể gây nguy hiểm cho thai nhi. Bạn cần đảm bảo thịt được nấu chín kỹ để tiêu diệt các loại vi khuẩn có hại này trước khi ăn. Toàn bộ lát thịt cần đạt nhiệt độ ít nhất 63 độ C, thịt xay như trong hamburger nên được nấu ở khoảng 71 độ C và thịt gia cầm như ức gà nên được nấu ở khoảng 74 độ C. 
• Cá và hải sản (sống): cá và hải sản sống là nguồn ẩn chứa các loại vi khuẩn và kí sinh trùng có hại. Bạn nên tránh hoàn toàn trong suốt thai kỳ (bao gồm cả sushi). Cá thông thường có chứa một lượng kim loại là methyl thuỷ ngân, nếu hàm lượng chất này tăng cao sẽ gây hại cho quá trình phát triển của não bộ thai nhi và trẻ nhỏ. Do đó nên hạn chế cá trong bữa ăn của trẻ, chỉ nên ăn tối đa hai lần mỗi tuần. 
• Thức uống có cồn: Ngay cả một lượng nhỏ thức uống có cồn cũng sẽ gây hại cho thai nhi. Do đó, tốt nhất bạn nên tránh tất cả các loại thức uống có chứa cồn trong giai đoạn mang thai. 
• Caffein: Nghiên cứu chỉ ra rằng một lượng caffein vừa phải trong thai kỳ thì vẫn an toàn. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều tranh cãi về việc liệu một lượng caffein lớn hơn có an toàn không, hay caffein có làm tăng nguy cơ sẩy thai không. Để đảm bảo an toàn, bạn nên cân nhắc hạn chế lượng caffein khoảng 200mg mỗi ngày (tương đương khoảng một ly 340ml cafe). Bạn nên nhớ rằng caffein không chỉ có trong cafe, mà còn có trong trà, chocolate, soda và các thức uống cung cấp năng lượng khác. 

>>> Bài viết cùng chuyên mục:

• Những thực phẩm tốt cho bà bầu mà bạn không nên bỏ qua
• Mẹo giảm cân cho mẹ sau khi sinh
• Tư thế nào giúp bà bầu ngủ ngon giấc hơn?