Tham vấn y khoa: Bác sĩ Đặng Thị Thu Thủy

Nhiều phụ huynh lo lắng khi thấy trẻ sơ sinh ngủ nhiều bú ít, vì sợ con hấp thụ ít chất dinh dưỡng sẽ chậm lớn, thấp còi so với các bạn đồng trang lứa. Vậy mẹ phải làm gì trong trường hợp này? Hãy cùng Kabrita tìm lời giải đáp trong bài viết dưới đây.

Trẻ sơ sinh bú ít ngủ nhiều là như thế nào?

Trước khi tìm hiểu nguyên nhân bé ngủ nhiều bú ít do đâu, mẹ cần nắm thông tin về chế độ bú và ngủ bình thường của trẻ là như thế nào. Theo đó, ở những ngày đầu tiên sau sinh, dạ dày của bé chỉ chứa được khoảng 5 - 7ml sữa/cữ và tăng dần lên 22 - 27ml sữa/cữ vào ngày thứ 3. Đến ngày thứ 7, kích thước dạ dày mở rộng hơn, trẻ có thể bú 45 - 60ml sữa/cữ. Tròn 1 tháng tuổi, dạ dày của con to bằng quả trứng và có thể chứa được 80 - 150ml sữa/cữ.

Chính vì thế, các cữ bú của trẻ sơ sinh theo từng ngày tuổi sẽ dao động khoảng:

• 7 ngày đầu sau sinh: 8 - 12 cữ.
• Tuần thứ 2 - 3 tháng tuổi: 5 - 8 cữ.
• 4 - 6 tháng tuổi: 5 - 6 cữ.
• 7 - 12 tháng tuổi: 3 - 4 cữ.

Về giấc ngủ, tùy thuộc vào độ tuổi mà thời gian ngủ trong ngày của trẻ sơ sinh sẽ khác nhau. Trong đó, các bé thường ngủ rất nhiều ở những tháng đầu sau sinh, nhưng thời gian mỗi giấc ngủ khá ngắn. Khi bé lớn hơn thì tổng thời gian ngủ sẽ giảm dần. Cụ thể:

• 0 - 2 tháng: Tổng thời gian ngủ kéo dài 15 - 16 giờ với 3 - 5 giấc ngủ ngắn.
• 3 - 5 tháng: Tổng thời gian ngủ dao động 14 - 16 giờ với 3 - 4 giấc ngủ ngắn.
• 6 - 8 tháng: Tổng thời gian ngủ là 14 giờ với 2 - 3 giấc ngắn.
• 9 - 12 tháng: Tổng thời gian ngủ khoảng 14 giờ với 2 giấc ngủ ngắn.

Từ những thông tin trên, nếu nhận thấy số thời gian trẻ ngủ nhiều hơn và cữ bú ít hơn mức thông thường, thì mẹ có thể cho rằng đó là tình trạng trẻ sơ sinh ngủ nhiều bú ít.

Hiện tượng bé bú ít, ngủ nhiều có thể xuất phát từ yếu tố môi trường, sinh lý hoặc do bệnh lý.

Nguyên nhân khiến bé ngủ nhiều bú ít

Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến làm trẻ biếng bú và ngủ nhiều mà mẹ cần biết:

Trẻ bị ốm

Do cơ thể mệt mỏi và vị giác bị ảnh hưởng nên hầu hết trẻ sơ sinh khi ốm thường ngủ giấc dài, lười bú hơn bình thường. Lúc này, mẹ nên cho trẻ ăn ngủ theo nhu cầu. Nếu bắt ép con sẽ khiến con khó chịu và dễ bị biếng ăn về sau.

Trẻ đang trong quá trình phát triển

Một số trường hợp trẻ 3 tháng tuổi bú ít ngủ nhiều là do con đang trải qua một mốc tăng trưởng và bắt đầu có nhiều sự thay đổi trong cơ thể. Còn đối với trẻ từ 6 - 8 tháng tuổi vì mọc răng, dẫn đến sưng đau nướu cũng khiến trẻ từ chối bú sữa.

Trẻ mới tiêm phòng

Sau khoảng 24 - 48 giờ tiêm, mẹ sẽ thấy một số trẻ 2 tháng tuổi bú ít, ngủ nhiều hơn. Điều này là do cơ thể con đang trong quá trình xây dựng khả năng miễn dịch với các loại virus, vi khuẩn gây bệnh nên có xu hướng thèm ngủ và không muốn ăn.

Trẻ sinh non

Thông thường, các bé sinh non ngủ nhiều giờ hơn bé sinh đủ tháng, nên phụ huynh không cần quá lo lắng. Song, mẹ chú ý đặt con ngủ ở tư thế nằm ngửa trên nệm mềm, nhằm tránh nguy cơ bị hội chứng đột tử (SIDS).

Trẻ mắc một số bệnh lý

Trường hợp trẻ mắc bệnh viêm đường hô hấp trên, vàng da, rối loạn nhịp tim… có thể gây ảnh hưởng xấu đến giấc ngủ cũng như khẩu vị của trẻ. Từ đó, khiến cho trẻ ngủ nhiều hơn số lượng giờ trung bình và bỏ bú.

Trẻ sơ sinh ngủ nhiều bú ít có tốt không? Liệu có ảnh hưởng đến sức khỏe?

Giấc ngủ có tầm quan trọng đối với sự phát triển trí não, nhận thức và thể chất của trẻ, đặc biệt là những năm đầu đời. Trong đó, trẻ sơ sinh thường có thời gian ngủ nhiều hơn so với người lớn. Tuy vậy, thời gian ngủ dài hay ngắn không phải là yếu tố quyết định, mà chất lượng giấc ngủ của bé có ngon giấc hay không mới ảnh hưởng nhiều đến sự phát triển.

Nếu trẻ ngủ nhiều mà vẫn vui vẻ, tăng cân đều đặn thì mẹ không phải quá lo lắng. Khi đói, bé sẽ tự động thức dậy đòi bú. Song, mẹ cần theo dõi quá trình tăng trưởng của trẻ (về các chỉ số cân nặng, chiều cao), các lần bú cũng như số tã ướt, hình thái của phân theo hướng dẫn của bác sĩ để biết con có nạp đủ dưỡng chất hay không.

Bởi nhiều trường hợp phụ huynh để trẻ ngủ quá nhiều, bú không đủ cữ sữa có thể khiến con kém hấp thu chất dinh dưỡng và không đáp ứng đủ nhu cầu năng lượng cơ thể cần. Từ đó, trẻ có dấu hiệu sụt cân, chậm phát triển, còi cọc, thậm chí là suy dinh dưỡng. Bên cạnh đó, trong quá trình chăm sóc, mẹ quan sát nếu trẻ xuất hiện các triệu chứng bất thường như bú kém, ngủ li bì, lay không dậy, sốt, ho, thở hổn hển hoặc khò khè… thì đây có thể là dấu hiệu bệnh lý, cần nhanh chóng đưa trẻ đến bác sĩ thăm khám để chẩn đoán nguyên nhân và có cách điều trị phù hợp.

Việc bé bú ít ngủ nhiều có tốt không còn tùy thuộc vào lượng dưỡng chất con hấp thu được.

Mẹ cần làm gì khi trẻ sơ sinh lười bú ngủ nhiều?

Để tránh tình trạng trẻ sơ sinh biếng bú ngủ nhiều tác động đến sức khỏe và sự phát triển, mẹ nên đánh thức trẻ dậy bú sau 2 - 3 giờ. Với trẻ dưới 1 tháng tuổi, mẹ không nên để con ngủ nhiều và không bú lâu hơn 4 - 5 giờ.

Khi đánh thức bé sơ sinh dậy bú, mẹ tránh lay mạnh hoặc gọi quá đột ngột có thể làm con giật mình và quấy khóc. Hãy tiếp cận bé chậm rãi, nhẹ nhàng bằng cách:

• Chạm nhẹ, vuốt ve vào má hoặc lắc ngón chân của trẻ.
• Bỏ bớt khăn quấn hay chăn.
• Điều chỉnh ánh sáng trong phòng, hoặc tăng nhiệt độ máy điều hòa, giảm tốc độ quạt từ từ để con thích ứng dần.
• Lấy khăn bông mềm ẩm lau mặt nhẹ nhàng đến khi con tỉnh giấc.

Song song, mẹ cũng cần chú trọng đến chất lượng nguồn sữa cho trẻ bú, bởi đây là yếu tố có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe đường ruột và tiêu hóa của con. Khi chế độ ăn uống của mẹ tiêu thụ thức ăn nhiều gia vị, đồ cay… sẽ làm mùi vị sữa thay đổi theo, từ đó trẻ lạ vị và bú ít hơn bình thường. Còn nếu trẻ uống sữa chứa đạm khó tiêu có thể dẫn đến nhiều vấn đề về tiêu hóa, làm trẻ mệt mỏi, ít bú và ngủ không sâu giấc.

Hy vọng bài viết trên đã giúp phụ huynh hiểu rõ hơn về tình trạng trẻ sơ sinh ngủ nhiều bú ít có đáng lo không. Tốt nhất, mẹ hãy tập cho trẻ thói quen sinh hoạt khoa học ngay từ nhỏ, để tạo điều kiện cho con phát triển toàn diện về trí tuệ lẫn thể chất trong tương lai.

>>> Xem thêm: 

• Trẻ sơ sinh lười bú, bú ít: Mẹ nên làm gì để khắc phục?
• 7 cách tập cho bé bú bình được nhiều sữa, không bị sặc
• Bé không chịu bú bình phải làm sao?