Tham vấn y khoa: Bác sĩ Đặng Thị Thu Thủy
Nuôi dưỡng và chăm sóc trẻ sơ sinh đúng cách trong những năm tháng đầu đời vô cùng quan trọng, có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển trí não của con sau này. Theo đó, cha mẹ nên xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, đồng thời nắm được cách chơi với trẻ sơ sinh đúng chuẩn theo từng giai đoạn để thúc đẩy con hoàn thiện trí não, tư duy nhạy bén. Ngay bây giờ, mời phụ huynh tìm hiểu những cách giúp trẻ phát triển trí não tối ưu trong bài viết sau.
Gợi ý 10 cách phát triển trí não cho trẻ sơ sinh hiệu quả
Trong những năm đầu đời, trẻ sơ sinh có nhiều sự thay đổi bất ngờ về thể chất và nhận thức như biết lật, biết trườn, bắt đầu bò, biết lắng nghe, nhận biết người quen - người lạ, bày tỏ sự yêu thích, ghi nhớ đồ vật… Do đó, cha mẹ nên dành thời gian cùng con trải nghiệm các hoạt động tương tác bên dưới, giúp con phát triển trí não hiệu quả và có cơ hội học hỏi kỹ năng mới:
Cho trẻ nằm sấp
Tập nằm sấp khoảng 30 - 60 giây/lần, khoảng 1 - 2 phút/ngày không chỉ giúp trẻ tăng sức mạnh đầu, cổ, lưng và cánh tay hiệu quả, từ đó tạo tiền đề phát triển kỹ năng vận động thô sau này; mà còn thúc đẩy sự hoàn thiện thị giác, xúc giác và não bộ. Khi luyện tập nằm sấp, cha mẹ cần lưu ý rằng thời gian nằm sấp mỗi lần có thể thay đổi tùy theo mức độ của mỗi bé và nếu thấy trẻ có dấu hiệu quấy khóc, khó chịu thì nên tạm dừng ngay để tránh ngạt thở.
Luyện tập nằm sấp dưới sự quan sát sát sao của cha mẹ giúp trẻ luyện tập kỹ năng vận động thô và phát triển trí não hiệu quả.
>>> Xem thêm: Các tư thế ngủ an toàn cho trẻ sơ sinh mà mẹ cần phải biết
Hát và đọc sách với trẻ
Cùng cha mẹ ca hát và đọc sách hàng ngày mang lại rất nhiều lợi ích cho trẻ sơ sinh. Chẳng hạn như tạo điều kiện cho bé làm quen với mặt chữ, đẩy mạnh sự phát triển của não bộ, thúc đẩy khả năng phản hồi với âm thanh, cải thiện hoạt động thị giác, gắn bó con cái với cha mẹ… Theo đó, phụ huynh cân nhắc lựa chọn những bài ca đồng dao hoặc nhạc thiếu nhi vui tươi, dễ nhớ và sách, truyện có hình ảnh minh họa sinh động nhằm kích thích sự hứng thú, tò mò của con.
Cho trẻ nghe nhạc
Mẹ có thể lựa chọn các bài nhạc nhẹ nhàng, êm dịu như nhạc cổ điển, nhạc trữ tình, nhạc giao hưởng… để mở cho trẻ nghe trước khi đi ngủ. Sau đó, mẹ từ từ bế con ở tư thế đầu con tựa vào vai mẹ và đung đưa theo giai điệu bài hát. Đây vừa là cách phát triển trí não cho trẻ sơ sinh, kích thích giác quan cảm nhận âm thanh, vừa giúp gắn kết tình cảm mẹ con bền chặt hơn.
Chơi ú òa với bé
Thêm một cách phát triển trí não cho trẻ sơ sinh hiệu quả là cùng con chơi ú òa. Cha mẹ chỉ cần sử dụng tay hoặc bất kỳ đồ chơi yêu thích của con để che khuôn mặt mình lại, sau đó bất ngờ lộ mặt ra, nhìn thẳng vào mắt con và phát ra âm thanh “ú òa” để làm con ngạc nhiên và phấn khích. Có thể thấy, trò chơi tuy đơn giản, có thể thực hiện bất cứ thời gian nào nhưng lại mang đến tiếng cười khoái chí và kích thích hoạt động não bộ của trẻ tối ưu.
Trò chuyện cùng con
Cha mẹ nên dành một khoảng thời gian cố định trong ngày để trò chuyện cùng bé yêu. Bởi lẽ, đây là cơ hội tốt cho con làm quen với âm thanh, tăng khả năng nhận diện khuôn mặt và kích thích thái độ ham học hỏi của bé khi tập nói bi bô theo người lớn. Cụ thể, cha mẹ hãy thử nói từng âm đơn như “bố”, “mẹ”, “bà”... và đợi con bắt chước theo; hoặc cho trẻ nhìn thấy hình ảnh đồ vật, trái cây, màu sắc… quen thuộc và gọi tên hoặc nhận diện chúng.
Cho bé chơi xếp đồ vật
Xếp đồ vật là trò chơi hỗ trợ trẻ rèn luyện sự linh hoạt của đôi bàn tay, thúc đẩy phát triển xúc giác, từ đó tăng khả năng nhận thức và biết phân biệt những đồ dùng xung quanh mình. Theo đó, có rất nhiều cách chơi sắp xếp đồ vật khác nhau cho phụ huynh tham khảo như xếp đồ vật lên nhau theo thứ tự từ lớn đến nhỏ, sắp xếp đồ vật (như chén, đũa, muỗng…) vào đúng vị trí, nhận diện các khối hình học cơ bản (như hình vuông, hình tam giác, hình tròn…)...
Chơi sắp xếp đồ vật cùng cha mẹ hỗ trợ kích thích trí não phát triển hiệu quả.
Âu yếm và massage trẻ
Âu yếm và massage nhẹ nhàng cho bé yêu mỗi ngày vừa giúp gia tăng tình cảm giữa cha mẹ với con cái, vừa là cách giúp trẻ phát triển trí não và thể chất tối ưu. Cụ thể, ngoài các hành động âu yếm, vuốt ve, hôn…, cha mẹ hãy thử một số động tác massage sau để bé ăn ngon, ngủ ngon hơn:
- Massage mặt: Mẹ xoa hai bàn tay vào nhau để làm ấm trước. Sau đó lấy hai ngón tay cái vuốt nhẹ phần da phía trên môi theo chiều ngang và kéo về hai gò má.
- Massage ngực: Mẹ đặt hai bàn tay lên ngực bé, vuốt nhẹ theo chiều dọc từ trên xuống hoặc từ giữa ngực ra hai bên xương sườn và ngược lại.
- Massage chân: Mẹ dùng ngón tay trỏ hoặc ngón tay trái đặt vào phần gót chân bé, tiếp theo đó xoay nhẹ nhàng theo chiều kim đồng hồ và tương tự với bên chân còn lại.
Bổ sung đủ dưỡng chất cho trẻ
Dinh dưỡng là một trong những yếu tố đóng vai trò đặc biệt quan trọng với sự phát triển trí não của trẻ sơ sinh. Theo đó, cha mẹ có thể bổ sung những dưỡng chất tốt cho trí não như DHA, ARA, Axit Folic… thông qua sữa và các thực phẩm ăn dặm.
Nếu trẻ đang uống sữa công thức, phụ huynh nên lựa chọn sản phẩm giàu dưỡng chất cần thiết cho trí não và êm dịu với hệ tiêu hóa non nớt. Điển hình như sữa dê Kabrita - Thương hiệu sữa dê Số 1 Thế giới, nhập khẩu chính hãng từ Hà Lan.
Sữa dê Kabrita sở hữu 2 loại axit béo DHA và ARA, rất có lợi cho sự phát triển nhận thức, tư duy của trẻ, cụ thể là góp phần hoàn thiện cấu trúc não bộ và kích thích hoạt động dây thần kinh.
Không chỉ vậy, nổi bật trong Kabrita là thừa hưởng thành phần đạm quý A2 từ sữa dê, không chứa A1 ß-casein và nồng độ αs1-casein thấp nên sản phẩm cực kỳ êm dịu với hệ tiêu hóa giúp trẻ sơ sinh dễ tiếp nhận, hấp thu và hạn chế bị rối loạn tiêu hóa. Đồng thời, sản phẩm còn chứa, chất xơ GOS, Beta-Palmitate hỗ trợ tiêu hóa suôn sẻ và Oligosaccharides, Nucleotide giúp tăng cường đề kháng, hạn chế mầm bệnh bám dính để phát triển khỏe mạnh hơn.
Hiện tại, sản phẩm đang được nhập khẩu và phân phối chính ngạch tại Việt Nam, nên cha mẹ dễ dàng đặt mua qua website Kabrita, các đại lý phân phối chính hãng và những trang thương mại điện tử như Tiki, Lazada…
Nguồn sữa dê Kabrita mát lành, thanh nhạt, hợp khẩu vị giúp bé con dễ dàng tiếp nhận.
Bế trẻ đi dạo bên ngoài
Việc đưa trẻ sơ sinh ra ngoài thường xuyên mang lại rất nhiều lợi ích như tạo cảm giác thư giãn, thoải mái cho mẹ và bé; tạo điều kiện cho con tiếp xúc với thế giới xung quanh, từ đó mở mang tầm mắt và kiến thức; giúp con hấp thu vitamin D để phát triển hệ xương - răng và tăng chiều cao… Tuy nhiên, cha mẹ cần lựa chọn thời điểm trẻ cảm thấy thoải mái nhất (thường là sau khi thay tã hoặc chiều mát, sau giấc ngủ trưa,) và chuẩn bị đầy đủ đồ dùng cần thiết (như tã, quần áo, sữa…).
Đảm bảo trẻ ngủ đủ giấc
Bên cạnh dinh dưỡng, giấc ngủ giữ vai trò rất quan trọng với sự phát triển thể chất và trí não của trẻ sơ sinh. Cụ thể, khi trẻ ngủ đủ giấc, ngủ sâu giấc, các hormon tăng trưởng và tế bào não được sản sinh nhiều nhất, qua đó bé phát triển chiều cao, cân nặng và tăng khả năng tiếp thu, học hỏi hiệu quả. Ngược lại, nếu bé bị rối loạn giấc ngủ, ngủ ít, đi ngủ trễ sau 10 giờ tối hoặc ngủ không sâu giấc (do ăn quá no/quá đói trước khi ngủ, quần áo quá chật, nằm sai tư thế…) thì có khả năng đối mặt với nguy cơ gặp phải vấn đề rối loạn ngôn ngữ sau này.
>> Xem thêm: Bỏ túi một vài mẹo nhỏ giúp bé ngủ ngon hơn
Trẻ có giấc ngủ ngon, ngủ sâu sẽ phát triển trí não tối ưu.
Các lưu ý khi vui chơi và chăm sóc trẻ sơ sinh
Sau đây là một số lưu ý quan trọng mà cha mẹ cần nắm trong lúc chăm sóc và vui chơi cùng con:
- Nhẹ nhàng khi chơi đùa với trẻ và luôn đặt trẻ ở khu vực an toàn và có sự quan sát của người lớn.
- Tập thói quen ngủ đúng giờ cho bé và hỗ trợ con phân biệt ngày - đêm.
- Không nên rung lắc mạnh khi ru trẻ ngủ.
- Cho trẻ bú đủ lượng sữa hoặc ăn dặm đủ cữ trong ngày.
- Hạn chế sử dụng chất tẩy rửa mạnh để giặt giũ quần áo của trẻ sơ sinh.
- Tiêm chủng đúng lịch để tăng sức đề kháng cho con.
- Thực hiện khám sức khỏe định kỳ nhằm phát hiện sớm dấu hiệu sức khỏe bất thường và xử lý kịp thời (nếu có).
Trên đây là những cách phát triển trí não cho trẻ sơ sinh gợi ý cho cha mẹ tham khảo. Để trẻ phát triển khỏe mạnh và toàn diện nhất, ngoài các hoạt động tương tác, tiếp xúc trực tiếp với cha mẹ như trên, phụ huynh đừng quên tăng cường bổ sung những dưỡng chất thiết yếu nhé!
>>> Xem thêm:
