Tham vấn y khoa: Bác sĩ Đặng Thị Thu Thủy

Rối loạn tiêu hóa là một tình trạng khá phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh với các biểu hiện như nôn trớ, tiêu chảy, đau quặn bụng, táo bón, bú kém… Lúc này, cha mẹ cần tìm cách khắc phục càng sớm càng tốt, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của con. Trong đó, xem xét và thay đổi chế độ dinh dưỡng phù hợp cho bé rất quan trọng. Bởi một chế độ ăn uống khoa học có thể hỗ trợ cải thiện các triệu chứng khó chịu này. Vậy trẻ bị rối loạn tiêu hóa nên ăn gì thì tốt?

Mời cha mẹ cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây!

Chế độ ăn của trẻ sơ sinh khi bị rối loạn tiêu hóa

Hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh còn khá non yếu. Vì vậy cha mẹ cần đặc biệt chú ý vì bất kỳ tác động sai cách nào cũng có thể khiến tình trạng rối loạn tiêu hóa nghiêm trọng hơn.

Lúc này, mẹ nên tăng cường cho con bú sữa mẹ nhiều lần trong ngày. Vì sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất, chứa nhiều dưỡng chất thiết yếu với tỷ lệ phù hợp, giúp trẻ tiêu hóa và hấp thu dễ dàng. Sữa mẹ sẽ giúp giảm nguy cơ mất nước ở trẻ tiêu chảy, hỗ trợ làm mềm phân cho trẻ bị táo bón. Nguồn khoáng chất dồi dào trong sữa mẹ còn hỗ trợ cân bằng điện giải cho trẻ; các kháng thể (IgA, IgG…) có khả năng chống lại các vi khuẩn gây hại trong đường ruột.

Sữa mẹ chứa đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu, phù hợp với hệ tiêu hóa non yếu của trẻ sơ sinh 

Bên cạnh đó, mẹ cần quan tâm đến chế độ ăn uống để tạo ra nguồn sữa chất lượng, hỗ trợ cải thiện tình trạng rối loạn tiêu hóa cho con. Theo đó, mẹ nên: 

• Tăng cường các loại rau củ quả để bổ sung chất xơ.
• Bổ sung nhóm thực phẩm nhuận tràng như khoai lang, chuối, quả bơ, đu đủ, táo, lê… vào chế độ ăn uống.
• Mẹ cũng nên ăn sữa chua - nguồn thực phẩm chứa lợi khuẩn tốt cho đường ruột.
• Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày.
• Ngoài ra, mẹ nên ăn uống đa dạng, đảm bảo cân bằng 4 nhóm dinh dưỡng: chất đạm, chất béo, chất bột đường, vitamin và khoáng chất. Cần kiêng những thực phẩm cay nóng, thức ăn nhanh và chứa nhiều dầu mỡ, thức ăn có nhiều dưỡng, rượu bia, cà phê…

Trong trường hợp mẹ không có đủ sữa, có thể cho trẻ bú thêm sữa công thức để đảm bảo con nhận đủ nguồn dinh dưỡng cần thiết. Nhưng mẹ cần chọn sữa phù hợp với độ tuổi của trẻ, ưu tiên nguồn sữa mát dịu, dễ tiêu hóa và chứa các dưỡng chất tốt cho đường ruột non yếu của con yêu.

Trẻ ăn dặm nên ăn gì khi bị rối loạn tiêu hóa?

Ở giai đoạn 6 tháng tuổi trở lên, chế độ dinh dưỡng của trẻ bao gồm bú sữa (sữa mẹ hoặc sữa công thức) và xen kẽ các bữa ăn dặm.

Do ‘làm quen’ với nguồn thực phẩm mới, hệ tiêu hóa của con có thể chưa thích nghi kịp nên rất dễ bị tiêu chảy, táo bón… Vậy trẻ bị rối loạn tiêu hóa nên ăn gì để nhanh khỏi?

Thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ

- Ngũ cốc nguyên hạt

Các loại ngũ cốc nguyên hạt như đậu xanh, đậu đỏ, đậu nành, lúa mạch… là gợi ý đầu tiên trong thực đơn cho trẻ bị rối loạn tiêu hóa. Đây là nguồn thực phẩm có nhiều chất xơ, không chứa chất béo, giúp cải thiện hoạt động hệ tiêu hóa của trẻ. 

- Thực phẩm từ gạo

Với ưu điểm dễ tiêu hóa, các món ăn từ gạo như cơm, cháo xay hoặc cháo hạt, phở… đều là những món ăn mẹ có thể tham khảo nếu đang băn khoăn bé bị rối loạn tiêu hóa nên ăn gì. 

- Thịt gà

Thịt gà là thực phẩm có hàm lượng chất béo bão hòa thấp, rất dễ tiêu hóa. Không chỉ vậy, đây là còn là nguồn thực phẩm bổ dưỡng vì có nhiều đạm, vitamin (A, E, C, B1…) và các khoáng chất (sắt, canxi…) giúp trẻ hồi phục sức khỏe nhanh hơn. 

- Quả bơ

Với thành phần giàu chất xơ, kali, sắt cùng chất béo lành mạnh, quả bơ là thực phẩm mang lại nhiều lợi ích cho hệ tiêu hóa của trẻ. Mẹ đừng bỏ qua loại thực phẩm này nhé! 

Bổ sung các thực phẩm có lợi có thể giúp con cải thiện tình trạng rối loạn tiêu hóa

- Khoai lang

Đáp án tiếp theo cho câu hỏi trẻ bị rối loạn tiêu hóa nên ăn gì đó là khoai lang. Trong loại củ quen thuộc này có chứa vitamin và các axit amin giúp kích thích nhu động ruột, hỗ trợ quá trình tiêu hóa, cải thiện tình trạng khó tiêu, táo bón hiệu quả.

- Chuối

Chuối không chỉ là loại trái cây thơm ngon, dễ ăn mà còn chứa nhiều kali và chất xơ, giúp ngăn ngừa táo bón và cải thiện nhiều vấn đề tiêu hóa khác. Ngoài ra, loại quả này còn chứa dồi dào vitamin và khoáng chất, hỗ trợ trẻ phục hồi sức khỏe khi đang mệt mỏi.

>>> Đừng bỏ lỡ: 12 loại trái cây cho bé ăn dặm mà mẹ không nên bỏ qua

- Táo 

Một thực phẩm tốt cho bé bị rối loạn tiêu khác mà mẹ không nên bỏ qua đó là quả táo. Trong táo có nhiều chất xơ, giúp kích thích nhu động ruột, hỗ trợ giữ nước, làm mềm phân, giảm nguy cơ táo bón. Táo còn cung cấp đa dạng các loại khoáng chất (kali, phốt pho…) và vitamin (A, C…) tốt cho sức khỏe toàn thân và hệ tiêu hóa của bé yêu. 

- Dứa

Bé bị rối loạn tiêu hóa nên ăn gì? - Đó là quả dứa. Nhờ chứa dồi dào vitamin C và chất xơ, loại quả này có thể cải thiện hoạt động tiêu hóa ở trẻ. Ngoài ra, quả dứa còn hỗ trợ tăng sức đề kháng cho con.

- Sữa chua

Chế độ ăn của trẻ bị rối loạn tiêu hóa chắc chắn không thể thiếu sữa chua. Nhờ chứa một lượng lớn lợi khuẩn, sữa chua kích thích hoạt động hệ tiêu hóa, cải thiện tình trạng rối loạn đường ruột, hạn chế nguy cơ tiêu chảy, táo bón, khó tiêu…

Tuy nhiên, nếu trẻ bị rối loạn tiêu hóa do không dung nạp lactose, cha mẹ không nên cho con ăn sữa chua vì có thể làm bệnh nghiêm trọng hơn. 

Nguyên tắc xây dựng chế độ ăn cho bé rối loạn tiêu hóa

Ngoài hiểu rõ bé bị rối loạn tiêu hóa nên ăn gì, cha mẹ cũng đừng quên bỏ túi thêm các nguyên tắc xây dựng chế độ ăn uống khoa học cho con yêu dưới đây: 

Bữa ăn của trẻ đầy đủ 4 nhóm chất: Chất béo (trứng, cá béo, quả hạch, hạt chia…), chất đạm (các loại thịt nạc, ngũ cốc, trứng, sữa, hải sản…), chất bột đường (bánh mì, khoai, bún, các loại đậu…), vitamin và khoáng chất (trứng, thịt, sữa cá, các loại rau có màu xanh đậm…) . Trong đó ưu tiên chất xơ (có trong quả lê, dâu tây, táo, bơ, chuối, bông cải xanh, các loại rau…) để hỗ trợ sự phát triển của lợi khuẩn, thúc đẩy hoạt động tiêu hóa và hấp thu tại đường ruột. 

Chế độ ăn uống của trẻ cần đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng và đa dạng thực phẩm 

Thực đơn ăn uống phải phù hợp với độ tuổi của trẻ: Với trẻ từ 6 - 7 tháng tuổi nên ăn từ bột loãng rồi đến xay hoặc nghiền sền sệt; song song bú sữa cả ngày.Trẻ từ 8 - 9 tháng tuổi có thể ăn bột đặc, thức ăn thái nhỏ kèm bú sữa cả ngày. Trẻ từ 10 - 12 tháng nên cho ăn bột đặc, thức ăn thái nhỏ và cắt khúc để trẻ tập phản xạ nhai và cầm nắm, kèm bú sữa cả ngày. Với trẻ từ 12 - 24 tháng có thể ăn cháo, thức ăn cắt khúc với hàm lượng nhiều hơn. Sau 24 tháng tuổi thì con có thể ăn cơm cùng với gia đình.

Chế biến món ăn mềm và lỏng: Điều này giúp trẻ tiêu hóa dễ dàng; đồng thời, mẹ cũng nên lựa chọn thực phẩm dễ tiêu, có thể hỗ trợ làm giảm các biểu hiện rối loạn tiêu hóa.

Chia nhỏ các bữa ăn trong ngày: Trẻ 6 tháng tuổi nên ăn dặm 1 bữa mỗi ngày, đến 8 tháng tuổi thì bữa ăn sẽ tăng lên 2 bữa/ngày và khi được 10 tháng thì con có thể ăn 3 bữa ăn/ngày. Nếu con đang bị rối loạn tiêu hóa, mẹ có thể chia các bữa ăn thành thành nhiều bữa nhỏ, để tránh gây áp lực lên hệ tiêu hóa của con. Ngoài ra, mẹ cũng không nên ép trẻ ăn vì dễ làm cho con sợ hãi, gây ra tình trạng biếng ăn. 

Một số thực phẩm nên tránh

Để tránh trình trạng rối loạn tiêu hóa thêm nghiêm trọng, trẻ nên kiêng các nhóm thực phẩm như: 

• Thực phẩm chứa nhiều đường như bánh kẹo, nước ngọt, sô-cô-la…
• Không nên cho trẻ ăn thức ăn nhanh, khó tiêu như thịt đóng hộp, thịt xông khói, xúc xích, pizza, sandwich… 
• Thực phẩm giàu chất béo như khoai tây chiên, bơ… hay các thực phẩm cay nóng như tiêu, ớt, gừng…

Qua những thông tin trên, cha mẹ đã biết được trẻ bị rối loạn tiêu hóa nên ăn gì và cần tránh gì. Hy vọng các bậc phụ huynh sẽ xây dựng được cho bé yêu thực đơn ăn uống khoa học, giảm các triệu chứng rối loạn tiêu hóa để giúp con cảm thấy dễ chịu và nhanh chóng hồi phục sức khỏe!

>>> Xem thêm:

• Các chất dinh dưỡng cần thiết cho trẻ trong những năm tháng đầu đời
• Thực đơn cho bé theo từng độ tuổi đầy dinh dưỡng mà mẹ không nên bỏ qua
• 15 thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa của bé giúp con tăng cân tốt