Tham vấn y khoa: Bác sĩ Đặng Thị Thu Thủy
Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng cho trẻ, đặc biệt là trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, nhiều phụ huynh lo lắng không biết vì sao bé uống sữa công thức bị tiêu chảy, đi ngoài phân lỏng… Bài viết dưới đây sẽ cung cấp các thông tin giúp cha mẹ hiểu đúng nguyên nhân bé uống sữa bị tiêu chảy, từ đó có cách khắc phục phù hợp.
Tác dụng của sữa đối với sự phát triển của trẻ
Không đơn thuần là một thức uống mát lành tự nhiên, sữa còn cung cấp hàm lượng lớn dưỡng chất tốt cho sức khỏe và sự phát triển của trẻ như vitamin, khoáng chất, protein, carbohydrate…
Việc bổ sung sữa vào chế độ dinh dưỡng giúp trẻ có đủ protein và calo cần thiết để tăng trưởng tối ưu. Chưa kể, sữa rất giàu canxi và vitamin D - những dưỡng chất cần thiết giúp hình thành hệ xương, răng chắc khỏe và phát triển chiều cao vượt trội. Bên cạnh đó, các chất dinh dưỡng trong sữa còn góp phần tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên cho cơ thể, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh vặt.
Với những bé không được bú mẹ hoàn toàn, sữa công thức là nguồn dinh dưỡng thay thế lý tưởng. Nhưng khuyến khích nên cho bé uống sữa có công thức phù hợp theo độ tuổi để đảm bảo rằng con nhận đủ dinh dưỡng, và quan trọng hơn hết là không gây áp lực lên hệ tiêu hóa non yếu của con.
Tuy nhiên, trong hành trình nuôi con bằng sữa công thức, một số bố mẹ gặp phải tình trạng bé bị tiêu chảy khi uống sữa. Điều này khiến không ít phụ huynh băn khoăn không biết nguyên nhân do đâu.
Nguyên nhân bé uống sữa công thức bị tiêu chảy
Những lý do làm trẻ bị tiêu chảy khi uống sữa công thức có thể kể đến như:
Chọn sữa công thức không phù hợp
Lựa chọn loại sữa không phù hợp, đặc biệt chứa đạm Casein và Whey khó tiêu khiến bé khó hấp thu, dẫn đến rối loạn tiêu hóa là một trong những nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh uống sữa công thức bị đi ngoài.
Để tránh tình trạng bé đổi sữa bị tiêu chảy, phụ huynh nên chọn sữa công thức có thành phần mát lành tự nhiên, nhằm giúp hệ tiêu hóa của trẻ dễ dàng thích nghi.
>>> Xem thêm: Trẻ bị rối loạn tiêu hóa có nên uống sữa không?
Dị ứng với sữa
Dị ứng sữa công thức xảy ra do hệ miễn dịch của bé lầm tưởng các protein có trong sữa như một kháng thể lạ, nên tạo phản ứng để phòng vệ. Trong đó, trẻ bị mẫn cảm với sữa bò là tình trạng phổ biến nhất với các triệu chứng như: nổi mẩn đỏ đi kèm nôn, tiêu chảy dữ dội (đối với trẻ dưới 1 tuổi), hoặc đi ngoài phân máu, nhầy (ở trẻ khoảng 6 tháng).
Pha sữa không đúng tỷ lệ
Thông thường, trên mỗi lon sữa công thức đều có hướng dẫn pha sữa với tỷ lệ phù hợp nhu cầu của trẻ ở mỗi độ tuổi. Tuy nhiên, nếu cha mẹ không chú ý pha sữa đúng tỷ lệ dẫn đến quá đặc sẽ gây áp lực lên hệ tiêu hóa của trẻ. Từ đó xuất hiện phản ứng đào thải khiến trẻ uống sữa bị tiêu chảy.
Bảo quản sữa sai cách
Nguyên nhân bé uống sữa công thức bị đi ngoài ít người nghĩ đến là do sữa được bảo quản không đúng cách, đặt ở nơi ẩm ướt hoặc đậy nắp không kín… Điều này vô tình tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm mốc xâm nhập, làm ảnh hưởng xấu đến chất lượng sữa. Ngoài ra, trẻ cũng có thể bị tiêu chảy, nếu uống sữa để quá lâu trên 1 giờ ở nhiệt độ môi trường.
>>> Tham khảo thêm: Sữa công thức pha xong để được bao lâu và bảo quản như thế nào?
Do bất dung nạp Lactose
Lactose là một loại đường có trong sữa động vật hay các sản phẩm từ sữa, có tác dụng cung cấp đường Glucose cho các hoạt động của não lẫn cơ thể cũng như tạo môi trường tốt cho các lợi khuẩn liên quan đến hệ miễn dịch, tiêu hóa phát triển tốt. Song, với trẻ bất dung nạp Lactose (cơ thể không tiêu hóa hoàn toàn đường Lactose) thì lượng đường dư thừa sẽ chuyển hóa thành Acid Lactic gây tiêu chảy, đi phân chua, hăm đỏ vùng da quanh hậu môn, buồn nôn, chướng bụng, đầy hơi…
Bé bị tiêu chảy có cần kiêng sữa không?
Nhiều phụ huynh băn khoăn, bé uống sữa bị tiêu chảy vậy có nên tiếp tục uống sữa không? Theo đó, các trường hợp tiêu chảy nhẹ thường tự khỏi sau vài ngày, nên trẻ đang uống sữa công thức nào thì bố mẹ tiếp tục cho con sử dụng loại sữa đó; nhưng cần chia nhỏ bữa sữa và bú thường xuyên hơn để tránh biến chứng mất nước.
Song song, cha mẹ cần theo dõi biểu hiện của con. Nếu nhận thấy trẻ bị đầy hơi, chướng bụng, tiêu chảy liên tục… rất có thể trẻ bị dị ứng đạm sữa hoặc không dung nạp Lactose. Lúc này, mẹ không nên cho bé dùng sữa nữa và nên đưa con đi thăm khám để đổi loại sữa phù hợp.
Đối với trường hợp trẻ uống sữa công thức bị tiêu chảy nghiêm trọng (tiêu chảy cấp), bố mẹ nên đưa con đi thăm khám sớm nhất có thể, để được bác sĩ điều trị và hướng dẫn chăm sóc đúng cách.
Trẻ bị tiêu chảy nhẹ có thể uống tiếp loại sữa đang sử dụng, nhưng cần theo dõi biểu hiện kèm theo.
Cách cải thiện tình trạng tiêu chảy ở trẻ do uống sữa công thức
Để cải thiện và giảm nguy cơ trẻ bị tiêu chảy khi uống sữa công thức, bố mẹ nên:
Chọn sữa công thức êm dịu tiêu hóa
Lựa chọn sữa có công thức dịu nhẹ với hệ tiêu hóa cùng tỷ lệ đạm cân đối là lời giải đáp cho thắc mắc trẻ bị tiêu chảy nên uống sữa gì. Trong đó, với những trẻ bị mẫn cảm với sữa bò, mẹ có thể chọn loại sữa khác để thay thế, chẳng hạn như sữa dê. Bởi khác với sữa bò, sữa dê không chứa đạm A1 βcasein (chất có thể gây ra một số rối loạn tiêu hóa), mà chỉ chứa đạm A2 mát dịu với hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Nổi bật trên thị trường hiện nay là sữa dê Kabrita ghi điểm với nhiều phụ huynh bởi công thức kế thừa đặc tính dịu nhẹ từ sữa dê, với đạm quý A2 cùng nồng độ αs1-casein thấp giúp tạo ra mảng sữa đông mềm, lỏng, cho trẻ dễ dàng tiêu hóa và giảm nôn trớ. Đồng thời, hàm lượng Oligosaccharides và Nucleotide dồi dào trong sữa dê còn hỗ trợ cân bằng hệ vi sinh đường ruột, giảm nguy cơ tiêu chảy, táo bón và nhiều vấn đề về tiêu hóa khác.
Sữa dê Kabrita còn cải tiến công thức, điều chỉnh tỷ lệ đạm Whey:Casein tối ưu, bổ sung chất xơ GOS và Beta-palmitate hỗ trợ sức khỏe đường ruột của bé thêm khỏe mạnh. Đồng thời công thức sữa còn có DHA & ARA giúp tăng cường trí thông minh cùng 22 loại vitamin và khoáng chất thiết yếu cho sự phát triển của trẻ.
Sữa dê Kabrita chứa 100% đạm quý A2 giúp trẻ tiêu hóa dễ dàng, giảm nguy cơ mắc các vấn đề về đường ruột.
Các mẹ có thể tham khảo giá và đặt mua sản phẩm sữa dê Kabrita tại website https://www.kabrita.vn hoặc các trang thương mại điện tử hoặc hệ thống cửa hàng mẹ và bé… nhé!
Chia nhỏ hàm lượng sữa ở mỗi cữ bú
Việc kiêng hoặc giảm các cữ sữa không giúp cải thiện tình trạng bé uống sữa công thức bị tiêu chảy như nhiều người vẫn nghĩ, ngược lại có thể làm trẻ tăng khả năng suy dinh dưỡng. Tốt nhất, hãy chia nhỏ hàm lượng sữa bằng cách cho bé uống khoảng 20ml sữa và theo dõi khả năng tiếp thu sữa của trẻ rồi tăng dần, nhất là khi mới bắt đầu sử dụng hoặc đổi sang loại sữa khác. Ngoài ra, cha mẹ nên pha sữa đúng theo hướng dẫn của nhà sản xuất, tránh pha quá đặc hoặc quá loãng.
Vệ sinh, tiệt trùng dụng cụ pha sữa cẩn thận
Trong quá trình pha chế sữa cho con, mẹ cũng nên lưu ý đến vấn đề vệ sinh như rửa tay thật kỹ và tráng bình sữa qua nước ấm trước khi pha. Sau khi trẻ uống sữa xong, mẹ cần rửa sạch, tiệt trùng bình sữa và để ráo ở nơi khô thoáng. Lưu ý, nên cho trẻ uống sữa ngay khi pha xong, không nên giữ lại lượng sữa dư để trẻ bú tiếp cữ sau vì có thể gây hại cho hệ tiêu hóa.
>>> Bài viết có liên quan: Cách pha sữa công thức cho trẻ sơ sinh chi tiết mà mẹ cần phải biết
Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học cho trẻ
Trường hợp trẻ uống sữa bị tiêu chảy trong giai đoạn ăn dặm, bên cạnh chọn loại sữa phù hợp, phụ huynh nên bổ sung các loại thực phẩm chứa nhiều Kẽm hỗ trợ trẻ tiêu chảy như hải sản, các loại thịt, tim gà, hạt điều… Kết hợp tăng cường thực phẩm gồm các loại rau lá xanh (bông cải xanh, đậu bắp…), các loại đậu, cá mòi, cá hồi… nhằm đảm bảo trẻ hấp thu đầy đủ dưỡng chất thiết yếu. Tránh cho trẻ ăn nhiều chất xơ từ các loại rau, hay món chiên, xào, nước ngọt, bánh kẹo ngọt… trong giai đoạn bé đang bị tiêu chảy có thể khiến tình trạng nặng hơn.
Ngoài những cách trên, cha mẹ cũng cần lưu ý:
- Nếu bé bị tiêu chảy do dị ứng sữa bò, tốt nhất để kiểm soát tình trạng này là ngừng cho trẻ sử dụng các sản phẩm có protein từ sữa bò và đưa bé đến bệnh viện khám.
- Hệ tiêu hóa của trẻ còn khá non nớt và chưa hoàn thiện, vì thế phụ huynh không nên đổi sữa cho trẻ một cách đột ngột.
- Dự phòng tiêu chảy cho trẻ bằng cách chủng ngừa Rotavirus, tả, giữ gìn vệ sinh nhà cửa cũng như sử dụng thức ăn và nguồn nước sạch.
Trên đây là những thông tin hữu ích về nguyên nhân và cách xử trí khi bé uống sữa công thức bị tiêu chảy để phụ huynh tham khảo. Tốt nhất cha mẹ nên chọn cho trẻ loại sữa phù hợp, dịu nhẹ với hệ tiêu hóa, kết hợp một số lưu ý quan trọng trong quá trình chăm sóc trẻ, nhằm cải thiện tình trạng tối ưu nhé!
>>> Xem thêm:
