Tham vấn y khoa: Bác sĩ Đặng Thị Thu Thủy

Ăn dặm là bước đệm đầu đời giúp con phát triển ổn định và hoàn thiện kỹ năng ăn uống. Tuy nhiên, nhiều gia đình mới có con vẫn còn bỡ ngỡ, không biết xây dựng thực đơn ăn dặm của bé như thế nào thì khoa học và đầy đủ dinh dưỡng. Để hỗ trợ bố mẹ về điều này, bài viết sau đây Kabrita gợi ý thực đơn ăn dặm cho bé 6 tháng tăng cân, chóng lớn. Phụ huynh hãy tham khảo và áp dụng ngay nhé!

Dấu hiệu trẻ sẵn sàng ăn dặm

Ăn dặm nghĩa là cho bé ăn bổ sung các loại thực phẩm khác bên cạnh bú mẹ. Chế độ ăn này được khuyến khích áp dụng khi bé tròn 6 tháng tuổi bởi lúc này, hệ tiêu hóa của bé đã phát triển phù hợp để hấp thụ được thức ăn đặc và phức tạp hơn sữa mẹ/ sữa công thức. 

Phụ huynh có thể xác định bé đã sẵn sàng ăn dặm hay chưa, thông qua một số dấu hiệu sau đây:

• Bé đã biết đưa môi dưới về phía trước để tiếp nhận thức ăn từ thìa/muỗng. 
• Con hay nhìn chăm chú vào những gì bố mẹ đang ăn và có thể đòi lấy thức ăn. 
• Bé đã biết ngoảnh đầu đi nơi khác, nếu không muốn dùng món ăn nào đó. 
• Lưỡi của bé không còn phản xạ tự động đẩy mọi vật lạ ra ngoài. 

Nhìn chăm chú, lưỡi không còn phản xạ tự động đẩy mọi vật ra ngoài và đưa môi dưới tiếp nhận thức ăn là một vài dấu hiệu cho thấy bé đã sẵn sàng ăn dặm. 

>>> Xem thêm: Sự phát triển của bé 6 tháng tuổi 

Nguyên tắc xây dựng thực đơn ăn dặm cho bé 6 tháng tuổi

Theo khuyến nghị của Hiệp hội Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP), bố mẹ nên xây dựng thực đơn ăn dặm cho con dựa theo 8 nguyên tắc sau đây:

• Tập cho con ăn các loại bột ngọt đầu tiên, sau đó mới làm quen với bột mặn. 
• Bổ sung thức ăn từ loãng đến đặc, như vậy giúp hệ tiêu hóa của bé dễ làm quen và hấp thu tốt hơn. 
• Hãy cho con ăn từ ít đến nhiều, để dạ dày không phải làm việc quá sức, dẫn đến đầy bụng và khó tiêu.
• Hạn chế nêm đường, muối và mắm vào thức ăn của bé vì điều này dễ ảnh hưởng đến thận, cũng như khiến con bị sâu răng, béo phì. 
• Tham khảo tháp dinh dưỡng cho bé ăn dặm để lựa chọn thực phẩm phù hợp và xây dựng thực đơn đủ chất cho con. 
• Áp dụng nguyên tắc “tô màu chén bột”, tức là bổ sung đầy đủ 4 nhóm dưỡng chất như nhóm bột đường (gạo, bún, phở, ngô), nhóm chất đạm (thịt, cá, trứng, sữa), nhóm chất béo (dầu thực vật, pho mát, các loại hạt có dầu), nhóm vitamin và khoáng chất (rau củ và trái cây tươi) để giúp con phát triển tốt.
• Thay đổi thực đơn mỗi ngày, đồng thời trang trí món ăn bắt mắt để kích thích hứng thú, giúp con ăn ngon miệng hơn. 

Gợi ý lịch ăn dặm cho bé 6 tháng tuổi

Dưới đây là mẫu thực đơn ăn dặm của bé 6 tháng trong một tuần. Phụ huynh có thể tham khảo để chuẩn bị bữa ăn đủ chất và hợp lý cho con. 

Thực đơn ăn dặm tiêu chuẩn cho bé 6 tháng 

Thực đơn ăn dặm 30 ngày cho bé 6 tháng theo Viện Dinh dưỡng

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyển nghị vẫn nên cho trẻ bú mẹ trong 6 tháng đầu tiên. Sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng chính, nên dù cho bé tập ăn dặm ở tháng thứ 6 mẹ tuyệt đối không bỏ sữa khỏi chế độ ăn uống của trẻ.

Tuần 1: Tập làm quen. Ở tuần đầu tiên này mẹ sẽ cho bé làm quen với việc nuốt thức ăn đặc hơn sữa, chỉ nên cho bé ăn 1 bữa/ngày vào buổi sáng hoặc trưa.

• Thứ 2 -Thứ 3: Bột ăn dặm hoặc cháo trắng loãng
• Thứ 4: Cháo cà rốt nghiền
• Thứ 5: Cháo bí đỏ nghiền
• Thứ 6: Cháo khoai lang nghiền
• Thứ 7: Cháo bông cải xanh nghiền

Tuần 2: Giới thiệu đạm và đang dạng rau củ. Bổ sung thêm nhóm đạm từ lòng đỏ trứng và các loại thịt trắng. Tiếp tục cho bé ăn 1 bữa/ngày.

• Thứ 2: Cháo trứng rau ngót + Đu đủ nghiền 
• Thứ 3: Cháo ức gà bí đỏ + Chuối nghiền
• Thứ 4: Cháo thịt heo (nạc vai) su su + Bơ nghiền
• Thứ 5: Cháo thịt bò khoai tây + Lê hấp nghiền
• Thứ 6: Cháo cá lóc cà rốt + Xoài chín nghiền
• Thứ 7: Cháo tôm đồng mồng tơi + Táo hấp nghiền
• Chủ Nhật: Cháo lòng đỏ trứng rau cải ngọt + Bơ nghiền

Tuần 3: Gia tăng độ đặc và kết hợp thực phẩm. Tiếp tục cho bé ăn 1 bữa/ngày và tăng độ đặc của cháo hơn tuần trước, kết hợp thêm các loại rau củ, các loại đạm khác.

• Thứ 2: Cháo thịt gà súp lơ cà rốt + Đu đủ nghiền
• Thứ 3: Cháo thịt bò bí đỏ khoai lang + Dưa hấu
• Thứ 4: Cháo cá hồi mướp hương + Nước cam ép
• Thứ 5: Cháo thịt heo rau ngót bí xanh + Nho (bỏ vỏ, bỏ hạt)
• Thứ 6: Cháo cá diêu hồng su su + Mận (bỏ hạt, cắt miếng nhỏ)
• Thứ 7: Cháo lòng đỏ trứng khoai tây cải ngọt + Chuối nghiền
• Chủ Nhật: Cháo thịt gà đậu hũ non + Bơ nghiền

Tuần 4: Tiếp tục tăng độ đặc của thức ăn và có thể cho bé ăn 2 bữa/ngày nếu bé hợp tác tốt.

• Thứ 2: Cháo thịt bò súp lơ bí đỏ + Chuối nghiền
• Thứ 3: Cháo tôm khoai lang cà rốt + Dưa lê nghiền
• Thứ 4: Cháo cá lóc mồng tơi bí đao + Bơ nghiền
• Thứ 5: Cháo thịt heo su su rau ngót + Táo hấp nghiền
• Thứ 6: Cháo lòng đỏ trứng khoa tây cải ngọt + 1/2 hộp sữa chua không đường
• Thứ 7: Cháo thịt gà rau dền bí đỏ + Đu đủ nghiền
• Chủ Nhật: Cháo thịt bò bí xanh cải ngọt + Bơ nghiền

Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé 6 tháng

Ăn dặm kiểu Nhật khác với phương pháp truyền thống ở việc bé sẽ ăn từng loại thực phẩm riêng thay vì trộn lẫn vào với nhau. Dưới đây là thực đơn ăn dặm cho bé 6 tháng theo phương pháp ăn dặm kiểu Nhật:

• Ngày 1-2: Cháo rây
• Ngày 3-4: Cháo rây + Cà tốt nghiền
• Ngày 5-6: Cháo rây + Bí đỏ nghiền
• Ngày 7: Cháo rây + Khoai lang nghiền

Cháo mẹ nên nấu với tỉ lệ 1 gạo : 10 nước. Ở tuần đầu tiên, mẹ nên cho bé ăn cháo với rau củ riêng trước, đến tuần thứ 2 trở đi mẹ có thể bổ sung thêm đạm từ thịt, cá trứng.

Một số câu hỏi thường gặp về thực đơn ăn dặm của trẻ 6 tháng

Khi xây dựng thực đơn ăn dặm cho con, các bậc phụ huynh còn có nhiều thắc mắc liên quan như:

Thực phẩm nào không nên xuất hiện trong thực đơn ăn dặm cho bé 6 tháng?

Đối với trẻ 6 tháng tuổi và dưới 1 tuổi nói chung, mẹ nên hạn chế bổ sung những thực phẩm như mật ong, hải sản và động vật có vỏ, lòng trắng trứng… trong thực đơn tập ăn dặm vì dễ gây rối loạn tiêu hóa và hàng loạt vấn đề ảnh hưởng đến sức khỏe của bé. 

Có nên cho bé uống nước sau khi ăn dặm không?

Sau mỗi bữa ăn của bé, mẹ nên cho con uống ít nước để tráng miệng và hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn. Trong đó, đối với các trẻ từ 6 - 12 tháng tuổi thì hàm lượng nước cần bổ sung là 125 - 250 ml (tương đương ½ ly đến 1 ly nước mỗi ngày). 

Bé 6 tháng tuổi ăn dặm bao nhiêu là đủ?

Trẻ sơ sinh 6 tháng tuổi nên ăn 50 - 80 ml cháo, 20 - 30ml rau củ, 10 - 15ml đạm, tổng tất cả khoảng 100ml mỗi ngày. Song song đó, hãy cho con bú mẹ đều đặn theo hàm lượng khuyến nghị bởi trước 1 tuổi, sữa là thức ăn chính cho bé chứ không phải là ăn dặm. 

Tổng kết 

Bài viết trên đây đã gợi ý thực đơn ăn dặm cho bé 6 tháng tuổi. Bố mẹ hãy tham khảo để xây dựng bữa ăn phù hợp, đủ chất và tốt cho quá trình phát triển của con. Ngoài ra, đừng quên sữa cũng là nguồn dinh dưỡng cần thiết ở giai đoạn này. Phụ huynh cần cho con bú mẹ đúng cữ hoặc nếu không thể nuôi con bằng sữa mẹ thì hãy lựa chọn sữa dê công thức như Kabrita. 

> Xem thêm:

• Trẻ 6 tháng tuổi ăn được gì? Thực đơn và món ăn dặm bổ dưỡng
• Chế độ dinh dưỡng cho trẻ 1 tuổi mẹ cần lưu ý điều gì?
• Gợi ý thực đơn cho trẻ biếng ăn phòng tránh suy dinh dưỡng